ปลัดอำเภอเป็นตำแหน่งที่ปฏิบัติงานในฐานะผู้ปฏิบัติงานระดับต้น ที่ต้องใช้ความรู้ ความสามารถทางวิชาการ ในการทำงาน ปฏิบัติงานด้านการปกครอง ภายใต้การกำกับ แนะนำ ตรวจสอบ และปฏิบัติงานอื่น ตามที่ได้รับมอบหมาย ซึ่งมีอยู่เยอะมาก การสอบปลัดอำเภอจึงต้องใช้ความรู้ ความสามารถหลากหลายในการวัดผล ข้อมูลจากเว็บไซต์ กพ. ได้ระบุถึงความรู้ที่จำเป็น (วิชาที่สอบ) และทักษะ/สมรรถนะ ไว้ดังนี้
>> ความรู้ที่จำเป็น (วิชาที่สอบ)
(1) ความรู้พื้นฐานในการปฏิบัติราชการ และความรู้ความเข้าใจในบทบาทภารกิจของกรมการปกครอง (180 คะแนน)
(1.1) ความรู้ทางด้านวิชาการเมือง การปกครอง และการบริหารราชการ
(1.2) ความรู้เกี่ยวกับการสภาพแวดล้อม สถานการณ์ปัจจุบันทางการเมือง เศรษฐกิจ สังคม และเทคโนโลยีของประเทศไทยและต่างประเทศ
(1.3) ความรู้เกี่ยวกรมการปกครองและกระทรวงมหาดไทย
- วิสัยทัศน์
- พันธกิจ
- โครงสร้าง
- อำนาจหน้าที่และภารกิจ
(1.4) ความรู้เกี่ยวกับการวางแผนและการบริหารจัดการ
- การวางแผนเชิงกลยุทธ์
- การจัดทำแผนยุทธศาสตร์ แผนงาน โครงการ การติดตามและประเมินผล
- แผนพัฒนาเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติ
- การบริหารเชิงกลยุทธ์
- การบริหารจัดการ
(1.5) ความรู้เกี่ยวกับกฎหมายและระเบียบที่ใช้ในการปฏิบัติราชการ ได้แก่
- กฎหมายว่าด้วยระเบียบบริหารราชการแผ่นดิน
- กฎหมายว่าด้วยระเบียบข้าราชการพลเรือน
- กฎหมายว่าด้วยวิธีปฏิบัติราชการทางปกครอง
- กฎหมายว่าด้วยความรับผิดทางละเมิดของเจ้าหน้าที่
- กฎหมายว่าด้วยข้อมูลข่าวสารทางราชการ
- พระราชกฤษฎีกาว่าด้วยหลักเกณฑ์และวิธีการบริหารกิจการบ้านเมืองที่ดี
- ระเบียบเกี่ยวกับงานสารบรรณ
- ระเบียบเกี่ยวกับการรักษาความลับทางราชการ
- ระเบียบเกี่ยวกับการงบประมาณ การเงิน การคลังและการพัสดุ
(1.6) ความรู้เกี่ยวกับกฎหมาย
- กฎหมายทั่วไป
- กฎหมายอาญา
- กฎหมายแพ่งและพาณิชย์
- กฎหมายวิธีพิจารณาความแพ่ง
- กฎหมายวิธีพิจารณาความอาญา
(1.7) ความรู้เกี่ยวกับการปกครองท้องที่ ได้แก่
- กฎหมายว่าด้วยลักษณะปกครองท้องที่
- กฎหมาย ระเบียบ ข้อบังคับ ที่เกี่ยวข้องกับกำนัน ผู้ใหญ่บ้าน ผู้ช่วยผู้ใหญ่บ้าน สารวัตรกำนัน แพทย์ประจำตำบล และคณะกรรมการหมู่บ้าน
(1.8) ความรู้เกี่ยวกับงานทะเบียน
- ทะเบียนราษฎร
- งานบัตรประจำตัวประชาชน
- งานทะเบียนทั่วไป
(1.9) ความรู้เกี่ยวกับอาวุธปืน การพนัน สถานบริการ และงานอื่น ๆ
- งานอาวุธปืน เครื่องกระสุนปืน วัตถุระเบิด ดอกไม้เพลิง และสิ่งเทียมอาวุธปืน
- งานการพนัน
- งานควบคุมการเรี่ยไร
- งานควบคุมการขายทอดตลาด และค้าของเก่า
- งานโรงรับจำนำ
- งานโรงแรม
- งานสถานบริการ และงานอื่น ๆ ที่ฝ่ายปกครองรับผิดชอบ
(1.10) ความรู้เกี่ยวกับการอำนวยความเป็นธรรมให้แก่ประชาชน
- การสอบสวนคดีอาญาในความรับผิดชอบของฝ่ายปกครอง
- การไกล่เกลี่ยประนีประนอมข้อพิพาท
- การอำนวยความสะดวกในการพิจารณาอนุญาตของทางราชการ
- กฎหมายว่าด้วยการทวงถามหนี้
(1.11) ความรู้เกี่ยวกับการรักษาความสงบเรียบร้อย
- การรักษาความสงบเรียบร้อยและความมั่นคงภายใน
- การจัดระเบียบสังคมในหน้าที่ของกรมการปกครอง
- งานกิจการกองอาสารักษาดินแดน
(2) ความรู้ความเข้าใจเกี่ยวกับวิชาภาษาอังกฤษ (20 คะแนน)
>> ทักษะ/สมรรถนะ
(1) การสัมภาษณ์รายบุคคล
เป็นการทดสอบเพื่อวัดความเหมาะสมกับตำแหน่งที่จะบรรจุและแต่งตั้งโดยวิธีการสัมภาษณ์เพื่อประเมินความเหมาะสมกับตำแหน่งจาก
- ประวัติส่วนตัว
- ประวัติการศึกษา
- ประวัติการทำงาน
- ประสบการณ์
- ท่วงทีวาจา อุปนิสัย อารมณ์ ทัศนคติ
- การปรับตัวเข้ากับผู้ร่วมงาน สังคม และสิ่งแวดล้อม
- ความคิดริเริ่มสร้างสรรค์ ปฏิภาณไหวพริบ
- บุคลิกภาพและพฤติกรรมของผู้สอบแข่งขัน เพื่อให้ได้บุคคลที่มีคุณธรรม จริยธรรม
- ความรู้ความสามารถ ทักษะ สมรรถนะ และอื่น ๆ ที่จำเป็นสำหรับตำแหน่ง
และพิจารณาความสามารถในด้านทักษะการพูดในที่สาธารณะ (Public Speaking) ความสามารถในการสื่อสาร ปฏิภาณไหวพริบ และการแก้ปัญหาเฉพาะหน้าของผู้สอบแข่งขัน ซึ่งคณะกรรมการจะเป็นผู้กำหนดหัวข้อเรื่องที่จะพูดในที่สาธารณะ โดยใช้เวลาในการพูด คนละประมาณ 5 นาที
(2) การทดสอบสมรรถภาพทางร่างกาย
เป็นการทดสอบสมรรถภาพทางร่างกาย โดยผู้สอบแข่งขันจะต้องเป็น ผู้ที่มีร่างกายสมบูรณ์ แข็งแรง และสามารถเข้าทดสอบสมรรถภาพทางร่างกายตามที่กำหนดได้ ประกอบด้วย
- ดันพื้น นอนยกตัว
- วิ่งระยะทาง 2,000 เมตร